2023-05-04
Roczna ocena jakości powietrza za rok 2022
Główny Inspektor Ochrony Środowiska wykonał i opublikował ocenę jakości powietrza za rok 2022 dla województwa mazowieckiego. Można ją pobrać na dole strony.
Obszary przekroczeń
Z rocznej oceny jakości powietrza dla województwa mazowieckiego wynika, że ze względu na kryterium ochrony zdrowia ludzi, stwierdzono przekroczenia poziomów dopuszczalnych/docelowych w trzech strefach województwa w zakresie następujących substancji:
- aglomeracja warszawska (dwutlenek azotu, pył zawieszony PM10),
- miasto Radom (benzo(a)piren),
- strefa mazowiecka (benzo(a)piren).
W żadnej strefie nie został przekroczony poziom dopuszczalny pyłu zawieszonego PM2,5. W latach wcześniejszych takie przekroczenia występowały.
W roku 2022 na całym obszarze województwa dotrzymany został poziom dopuszczalny dla dwutlenku siarki. Jednak nadal w 2022 roku występowały epizody wysokich stężeń tego zanieczyszczenia na obszarze gminy Stara Biała, co było związane z emisjami ze strefy przemysłowej znajdującej się w północnozachodniej części miasta Płock.
Podobnie jak w latach poprzednich, podwyższone stężenia benzo(a)pirenu rejestrowano w okresie grzewczym. Główną przyczyną przekroczeń była emisja pochodzącą z indywidualnego ogrzewania budynków.
Przekroczenie dobowego poziomu dopuszczalnego dla pyłu zawieszonego PM10 i średniorocznego poziomu dopuszczalnego dla dwutlenku azotu na obszarze aglomeracji warszawskiej jest efektem intensywnego ruchu samochodowego i unosu zanieczyszczeń pyłowych z dróg.
Zaobserwowana w 2022 r., w stosunku do lat poprzednich, poprawa jakości powietrza prawdopodobnie wynika z działań prowadzonych na rzecz ochrony powietrza wynikających m.in. z realizacji programu ochrony powietrza dla województwa mazowieckiego i uchwały antysmogowej oraz korzystnych warunków meteorologicznych. W porównaniu z poprzednimi latami, w 2022 r. wystąpiły cieplejsze miesiące zimowe, częstsze okresy wietrzne oraz opady. Czynniki te wpłynęły na obserwowalnie niższe emisje do powietrza z urządzeń grzewczych.
Główne przyczyny przekroczeń
W rocznej ocenie za 2022 r. wskazano, że głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w województwie mazowieckim jest emisja antropogeniczna pochodząca z sektora komunalno-bytowego (emisja powierzchniowa), powstająca w wyniku indywidualnego ogrzewania gospodarstw domowych.
Mniejszy udział w aglomeracji warszawskiej i dużych miastach stanowią emisje z transportu (emisja liniowa). Związane są one z ruchem pojazdów i spalaniem paliw. Zanieczyszczenia pyłowe powstają głównie w wyniku ścierania się hamulców, opon i nawierzchni dróg oraz unosu zanieczyszczeń z powierzchni dróg, natomiast tlenki azotu są emitowane z rur wydechowych.
Przemysł, ze względu na dużą wysokość kominów, eksportuje zanieczyszczenia głównie poza granice województwa.
Znaczący udział w stężeniach zanieczyszczeń w powietrzu na obszarze województwa ma ich napływ z obszaru Polski oraz Europy.
Rysunek 1 Udziały źródeł emisji w poszczególnych zanieczyszczeniach powietrza w województwie mazowieckim w 2022 r.
Wyniki klasyfikacji stref - Dwutlenek siarki (SO2)
Tabela 1. Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej SO2 - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń SO2 - 1 godz. |
Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń SO2 - 24 godz |
Klasa strefy dla SO2 |
---|---|---|---|---|---|
1 | aglomeracja warszawska | PL1401 | A | A | A |
2 | miasto Płock | PL1402 | A | A | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | A | A | A |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A | A | A |
Wyniki klasyfikacji stref - Dwutlenek azotu (NO2)
Tabela 2 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej NO2 - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń NO2 - 1 godz. |
Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń NO2 - rok |
Klasa strefy dla NO2 (A albo C) |
---|---|---|---|---|---|
1 | aglomeracja warszawska | PL1401 | C | A | C |
2 | miasto Płock | PL1402 | A | A | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | A | A | A |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A | A | A |
Rysunek 2 Rozkład przestrzenny wartości stężenia średniego rocznego NO2 w województwie mazowieckim w 2022 roku
Rysunek 3 Zasięg obszaru przekroczenia poziomu dopuszczalnego stężenia NO2 określonego ze względu na ochronę zdrowia ludzi w województwie mazowieckim w 2022 roku
Wyniki klasyfikacji stref – Tlenek węgla (CO)
Tabela 3 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej CO - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla CO |
---|---|---|---|
1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
2 | miasto Płock | PL1402 | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | A |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref - Benzen (C6H6)
Tabela 4 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej C6H6 - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla C6H6 |
---|---|---|---|
1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
2 | miasto Płock | PL1402 | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | A |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref - Ozon (O3)
Tabela 5 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej O3 - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla O3 wg poziomu docelowego | Klasa strefy dla O3 wg poziomu celu długoterminowego |
---|---|---|---|---|
1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A | D2 |
2 | miasto Płock | PL1402 | A | D2 |
3 | miasto Radom | PL1403 | A | D2 |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A | D2 |
Rysunek 4 Rozkład przestrzenny liczby dni z przekroczeniem poziomu docelowego O3 na obszarze województwa mazowieckiego – średnia z 3 lat
Rysunek 5 Rozkład przestrzenny liczby dni z przekroczeniem poziomu celu długoterminowego O3 na obszarze województwa mazowieckiego w 2022 roku
Rysunek 6 Zasięg obszarów przekroczeń poziomu celu długoterminowego dla ozonu określonego ze względu na ochronę zdrowia ludzi w województwie mazowieckim w 2022 roku
Wyniki klasyfikacji stref – pył zawieszony PM10
Tabela 6 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej PM10 - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń PM10 - 24 godz. |
Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń PM10 - rok |
Klasa strefy dla PM10 |
---|---|---|---|---|---|
1 | Aglomeracja warszawska | PL1401 | C | C | A |
2 | miasto Płock | PL1402 | A | A | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | A | A | A |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A | A | A |
Rysunek 7 Rozkład przestrzenny 36 maksymalnej wartości stężenia 24-godzinnego pyłu zawieszonego PM10 w województwie mazowieckim w 2022 roku
Rysunek 8 Zasięg obszarów przekroczeń dobowego poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10 określonego ze względu na ochronę zdrowia ludzi w województwie mazowieckim w 2022 roku
Wyniki klasyfikacji stref – pył zawieszony PM2,5
Tabela 7 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej PM2,5 - ochrona zdrowia ludzi (poziom dopuszczalny - II faza)
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla PM2,5 faza II |
---|---|---|---|
1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A1 |
2 | miasto Płock | PL1402 | A1 |
3 | miasto Radom | PL1403 | A1 |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A1 |
Rysunek 9 Rozkład przestrzenny wartości stężenia średniego rocznego pyłu zawieszonego PM2,5 w województwie mazowieckim w 2022 roku
Wyniki klasyfikacji stref – ołów (Pb) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 8 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej ołowiu (Pb) - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla Pb |
---|---|---|---|
1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
2 | miasto Płock | PL1402 | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | A |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref – arsen (As) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 9 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej arsenu (As) - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla As |
---|---|---|---|
1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
2 | miasto Płock | PL1402 | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | A |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref – kadm (Cd) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 10 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej kadmu (Cd) - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla Cd |
---|---|---|---|
1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
2 | miasto Płock | PL1402 | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | A |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref – nikiel (Ni) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 11 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej niklu (Ni) - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla Ni |
---|---|---|---|
1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
2 | miasto Płock | PL1402 | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | A |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref – benzo(a)piren (BaP) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 12 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej benzo(a)pirenu (BaP) - ochrona zdrowia ludzi
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla BaP |
---|---|---|---|
1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
2 | miasto Płock | PL1402 | A |
3 | miasto Radom | PL1403 | C |
4 | strefa mazowiecka | PL1404 | C |
Rysunek 10 Rozkład przestrzenny wartości stężenia średniego rocznego benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10 w województwie mazowieckim w 2022 roku
Rysunek 11 Zasięg obszarów przekroczeń poziomu docelowego benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10, określonego ze względu na ochronę zdrowia ludzi w województwie mazowieckim w 2022 roku
Wyniki klasyfikacji stref ze względu na ochronę roślin
Tabela 13 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej SO2 - ochrona roślin
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń SO2 - rok |
Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń SO2 – pora zimowa |
Klasa strefy dla SO2 |
---|---|---|---|---|---|
1 | aglomeracja warszawska | PL1404 | A | A | A |
Tabela 14 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej NOX - ochrona roślin
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla NOX |
---|---|---|---|
1 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Tabela 15 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej O3 - ochrona roślin
Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla O3 wg poziomu docelowego | Klasa strefy dla O3 wg poziomu celu długoterminowego |
---|---|---|---|---|
1 | strefa mazowiecka | PL1404 | A | D2 |
Rysunek 12 Rozkład przestrzenny wartości wskaźnika AOT40 uśrednionego dla okresu 5 lat województwie mazowieckim
Rysunek 13 Zasięg obszarów przekroczeń poziomu celu długoterminowego AOT40 ozonu ustanowionego ze względu na ochronę roślin w województwie mazowieckim w 2022 roku