Główny Inspektor Ochrony Środowiska wykonał i opublikował ocenę jakości powietrza za rok 2021 dla województwa mazowieckiego. Raport z rocznej oceny jakości powietrza dla województwa mazowieckiego za rok 2021 można pobrać na dole strony.
Obszary przekroczeń
Z rocznej oceny jakości powietrza dla województwa mazowieckiego wynika, że w 2021 roku w strefie miasto Płock ponownie nie stwierdzono przekroczeń poziomów normatywnych żadnej substancji.
Przekroczenia poziomu dopuszczalnego NO2, podobnie jak w latach poprzednich, ponownie stwierdzono w strefie aglomeracja warszawska. Wyjątkiem w tym zakresie był rok 2020, w którym niższe poziomy stężeń były konsekwencją ograniczeń wprowadzonych w związku z epidemią COVID-19, skutkujących ograniczeniem przemieszczania się ludzi i zmniejszonym korzystaniem z samochodów.
Przekroczenia poziomu dopuszczalnego PM10 odnotowano w strefie aglomeracja warszawska i strefie mazowieckiej. W roku 2021 nastąpił wzrost stężeń w porównaniu z 2020 rokiem, co powiązane jest z warunkami meteorologicznymi, szczególnie w okresie jesienno-zimowym (np. dużo chłodniejszy początek roku powodował intensywniejsze procesy grzewcze).
Przekroczenia poziomu dopuszczalnego PM2,5 (faza II) odnotowano w strefie mazowieckiej, strefie miasto Radom i strefie aglomeracja warszawska. Liczba stref była z przekroczeniami była więc większa niż w 2020 roku, w którym przekroczenie wystąpiło tylko w strefie mazowieckiej. Wysokie stężenia tego zanieczyszczenia wystąpiły głównie na obszarach miast, co w połączeniu z niekorzystnymi warunkami meteorologicznymi skutkowało powstawaniem przekroczeń.
Po raz pierwszy stwierdzono przekroczenia poziomu dopuszczalnego SO2 w strefie mazowieckiej, co jest związane z emisjami ze strefy przemysłowej znajdującej się w północno-zachodniej części miasta Płock. Konsekwencją przekroczenia jest konieczność przygotowania przez Zarząd Województwa Mazowieckiego programu ochrony powietrza dla tego zanieczyszczenia.
Przekroczenia poziomu docelowego benzo(a)pirenu ponownie stwierdzono w strefie mazowieckiej, strefie miasto Radom i strefie aglomeracja warszawska. Najwyższe stężenie zaobserwowano w Otwocku (niemal 4-krotne przekroczenie poziomu docelowego). W roku 2021 nastąpił wzrost stężeń i powierzchni obszarów przekroczeń w porównaniu z latami poprzednimi. Analizy pokazały, że przekroczenia powstawały przede wszystkim w obszarach charakteryzujących się starszą, indywidualnie ogrzewaną zabudową.
Główne przyczyny przekroczeń
W rocznej ocenie jakości powietrza dla województwa mazowieckiego za rok 2019 wskazano, że źródłami zanieczyszczenia powietrza w województwie mazowieckim są:
emisja antropogeniczna pochodząca z sektora komunalno-bytowego (emisja powierzchniowa),
emisja z komunikacji (emisja liniowa)
emisja działalności przemysłowej (emisja punktowa).
napływ zanieczyszczeń z pozostałego obszaru Polski i Europy.
Mając na uwadze powstałe przekroczenia, a także zmienność sytuacji meteorologicznej, niezbędna jest kontynuacja działań ograniczających emisje do powietrza.
Wyniki klasyfikacji stref - Dwutlenek siarki (SO2)
Tabela 1. Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej SO2 - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń SO2 - 1 godz. |
Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń SO2 - 24 godz |
Klasa strefy dla SO2 |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | aglomeracja warszawska | PL1401 | A | A | A |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A | A | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A | A | A |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A | C | C |
Rysunek 1 Rozkład przestrzenny 4 maksymalnej wartości stężenia 24-godzinnego SO2 w województwie mazowieckim w 2021 roku
Wyniki klasyfikacji stref - Dwutlenek azotu (NO2)
Tabela 2 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej NO2 - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń NO2 - 1 godz. |
Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń NO2 - rok |
Klasa strefy dla NO2 (A albo C) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | aglomeracja warszawska | PL1401 | A | C | C |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A | A | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A | A | A |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A | A | A |
Rysunek 2 Rozkład przestrzenny wartości stężenia średniego rocznego NO2 w województwie mazowieckim w 2021 roku
Wyniki klasyfikacji stref – Tlenek węgla (CO)
Tabela 3 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej CO - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla CO |
|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref - Benzen (C6H6)
Tabela 4 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej C6H6 - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla C6H6 |
|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref - Ozon (O3)
Tabela 5 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej O3 - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla O3 wg poziomu docelowego | Klasa strefy dla O3 wg poziomu celu długoterminowego |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A | D2 |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A | D2 |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A | D2 |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A | D2 |
Rysunek 3 Rozkład przestrzenny liczby dni z przekroczeniem poziomu docelowego O3 na obszarze województwa mazowieckiego – średnia z 3 lat
Rysunek 4 Rozkład przestrzenny liczby dni z przekroczeniem poziomu celu długoterminowego O3 na obszarze województwa mazowieckiego w 2021 roku
Wyniki klasyfikacji stref – pył zawieszony PM10
Tabela 6 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej PM10 - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń PM10 - 24 godz. |
Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń PM10 - rok |
Klasa strefy dla PM10 |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja warszawska | PL1401 | C | A | C |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A | A | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A | A | A |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | C | A | C |
Rysunek 5 Rozkład przestrzenny 36 maksymalnej wartości stężenia 24-godzinnego pyłu zawieszonego PM10 w województwie mazowieckim w 2021 roku
Wyniki klasyfikacji stref – pył zawieszony PM2,5
Tabela 7 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej PM2,5 - ochrona zdrowia ludzi (poziom dopuszczalny - II faza)
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla PM2,5 faza II |
|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | C1 |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A1 |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | C1 |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | C1 |
Rysunek 6 Rozkład przestrzenny wartości stężenia średniego rocznego pyłu zawieszonego PM2,5 w województwie mazowieckim w 2021 roku
Wyniki klasyfikacji stref – ołów (Pb) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 8 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej ołowiu (Pb) - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla Pb |
|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref – arsen (As) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 9 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej arsenu (As) - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla As |
|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref – kadm (Cd) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 10 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej kadmu (Cd) - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla Cd |
|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref – nikiel (Ni) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 11 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej niklu (Ni) - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla Ni |
|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | A |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | A |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Wyniki klasyfikacji stref – benzo(a)piren (BaP) w pyle zawieszonym PM10
Tabela 12 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej benzo(a)pirenu (BaP) - ochrona zdrowia ludzi
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla BaP |
|---|---|---|---|
| 1 | Aglomeracja Warszawska | PL1401 | C |
| 2 | miasto Płock | PL1402 | A |
| 3 | miasto Radom | PL1403 | C |
| 4 | strefa mazowiecka | PL1404 | C |
Rysunek 7 Rozkład przestrzenny wartości stężenia średniego rocznego benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10 w województwie mazowieckim w 2021 roku
Wyniki klasyfikacji stref ze względu na ochronę roślin
Tabela 13 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej SO2 - ochrona roślin
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń SO2 - rok |
Klasa strefy dla czasu uśredniania stężeń SO2 – pora zimowa |
Klasa strefy dla SO2 |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | aglomeracja warszawska | PL1404 | A | A | A |
Tabela 14 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej NOX - ochrona roślin
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla NOX |
|---|---|---|---|
| 1 | strefa mazowiecka | PL1404 | A |
Tabela 15 Wyniki klasyfikacji stref w ocenie rocznej dotyczącej O3 - ochrona roślin
| Lp. | Nazwa strefy | Kod strefy | Klasa strefy dla O3 wg poziomu docelowego | Klasa strefy dla O3 wg poziomu celu długoterminowego |
|---|---|---|---|---|
| 1 | strefa mazowiecka | PL1404 | A | D2 |
Rysunek 8 Rozkład przestrzenny wartości wskaźnika AOT40 uśrednionego dla okresu 5 lat województwie mazowieckim w 2021 roku