Nie od dziś wiadomo jak bardzo wysoka jest zależność stanu zdrowia od stanu środowiska. Polskie miasta są jednymi z najbardziej zanieczyszczonych w Europie – wysokie stężenia substancji w powietrzu odpowiadają za 20% przedwczesnych zgonów.
Co to ma wspólnego z koronawirusem?
W miejscach gdzie występują wysokie stężenia substancji w powietrzu, organizm ludzki narażony jest na atak z dwóch stron - zarówno długotrwała ekspozycja na zanieczyszczenie powietrza, jak i aktywność wirusa, oddziałuje negatywnie na układy krwionośny i oddechowy. Ryzyko śmiertelności jest więc większe - aż 28 proc. zgonów na COVID-19 można powiązać z długotrwałym narażeniem na zanieczyszczenie powietrza (patrz: grafika, źródło: Cardiovascular Research).
Jednakże różnica pomiędzy oboma czynnikami polega na tym, że aktywność wirusa w pewnym momencie zostanie wyciszona, np. ze względu na nabycie odporności stadnej, czy też dostępność szczepień. Natomiast redukcja zanieczyszczenia powietrza jest procesem długotrwałym i będzie wynikać tylko i wyłącznie z ograniczenia emisji substancji do powietrza.
Bądź świadomym obywatelem
Stan powietrza jest ściśle powiązany z działalnością człowieka. Za przekroczenia norm jakości powietrza na obszarze województwa mazowieckiego odpowiada głównie spalanie paliw w gospodarstwach domowych, a na terenie Warszawy – również transport. Nie bez znaczenia są emisje z sektora wytwórczego - szacunkowy wpływ przemysłu na zanieczyszczenie powietrza na Mazowszu to ok. 10%.
Przeciętny mieszkaniec województwa ponosi miesięcznie koszty w wysokości około 800 zł w związku ze skutkami zdrowotnymi zanieczyszczenia powietrza. W skali województwa liczącego 5 423 168 mieszkańców (stan na 31 grudnia 2019 r.) jest to wydatek rzędu 52 mld zł rocznie.
Przekroczeniami norm jakości powietrza w Polsce interesuje się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, którego wyrok z 22 lutego 2018 r. zobowiązuje Polskę do podjęcia działań na rzecz poprawy jakości powietrza pod rygorem kary.
Troszczymy się o jakość powietrza i Twoje zdrowie
Aby zapobiec negatywnemu oddziaływaniu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie i życie mieszkańców Mazowsza Sejmik Województwa Mazowieckiego podjął uchwałę antysmogową (uchwała nr 162/17 z 24 października 2017 r.). Co oznacza ona dla Ciebie dowiesz się z poniższej grafiki.
Na jesieni br. Sejmik Województwa przyjął Program Ochrony Powietrza (uchwała nr 115/20 z 8 września 2020 r.). Uchwała ta zawiera łącznie koło 1000 stron. Zawarto w niej szczegółowe opisy stanu jakości powietrza w województwie i wyników pomiarów poziomów substancji w powietrzu w 2018 r., diagnozę źródeł odpowiedzialnych za przekroczeń, niezbędnych działań i podmiotów odpowiedzialnych za ich realizację.
Program ochrony powietrza określa działania długoterminowe, których realizacja rozpocznie się w 2021 r., a zakończy w 2026 r.
Nie masz czasu na zapoznanie się z całością? Zapoznaj się z kompendium wiedzy o Pop [plik do pobrania]
I obejrzyj film [plik do pobrania]:
Integralną częścią Programu ochrony powietrza jest Plan działań krótkoterminowych. Opisano w nim jak należy się zachować w sytuacji ryzyka przekroczenia norm jakości powietrza. Działania krótkoterminowe należy podejmować tylko w czasie trwania powiadomienia o ryzyku – zwykle jest to od 1 do 2 dni.
Jak się dowiesz o ryzyku?
Sprawdzaj strony internetowe Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego, Urzędu Miasta/Gminy
Sprawdzaj serwisy społecznościowe (np. Facebook) ww. podmiotów
Na smartfonie zainstaluj aplikację RSO (Regionalny System Ostrzegania pokazuje powiadomienia o każdym ryzyku przekroczenia poziomu dopuszczalnego, docelowego, informowania i alarmowego)
Odczytuj wiadomości SMS (Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysyła Alert o ryzyku przekroczenia poziomu alarmowego SMSem)
Śledź informacje w lokalnych mediach
Sprawdź jakie jeszcze sposoby informowania prowadzi Twoja gmina i monitoruj je
Co Plan działań krótkoterminowych oznacza dla Ciebie?
Na tym nie kończą się działania województwa. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym co robi Samorząd, aby Tobie żyło się lepiej obejrzyj film [https://www.youtube.com/watch?v=1YlODfFH_LE]:
Tu chodzi o Twoje zdrowie!
Z każdym oddechem człowiek wciąga do płuc ok. pół litra powietrza. Dlatego tak ważna jest jego jakość. Dbaj o nie, by chronić siebie i swoich najbliższych. Zacznij już dziś świętując z nami Dzień Czystego Powietrza (14 listopada):
posegreguj śmieci (część z nich trafi do spalarni, a część zostanie poddana recyklingowi),
zrezygnuj z palenia w kominku,
nie spalaj odpadów,
zaoszczędź energię korzystając tylko z niezbędnych urządzeń,
posadź rośliny,
zamiast jazdy samochodem wybierz spacer, rower lub komunikację miejską.